Terugblik webinar Wormmanagement bij schapen deel 1: Nematodirus battum
Op 3 april jl. organiseerden we het eerste webinar in de reeks over wormmanagement bij schapen. Hierbij stond Nematodirus battus centraal, een worm dat vooral bij lammeren tot problemen leidt.
Unieke kenmerken van Nematodirus battus:
-
Massale uitbraak van larven (synchronisatie met het weer!)
- De eitjes van N. battus moeten eerst een koude periode doormaken (bijvoorbeeld de winter) en dan een plotselinge opwarming meemaken gedurende 7 dagen, voordat de larven uitkomen.
- Dit betekent dat veel larven tegelijk uitkomen in het voorjaar, vaak precies op het moment dat jonge lammeren voor het eerst naar buiten gaan. Daardoor ontstaat er plots een hoge besmettingsdruk.
-
Zeer schadelijk voor jonge lammeren
- In tegenstelling tot veel andere wormsoorten, is het niet de volwassen worm, maar de larve die de meeste schade veroorzaakt. Die larven beschadigen de darmwand bij jonge lammeren, wat leidt tot:
- ernstige diarree
- uitdroging
- gewichtsverlies
- en in ernstige gevallen zelfs de dood
- Eitelling is wel relevant om symptomen te kunnen koppelen aan juiste worm-/protozoa-infecties.
-
Levenscyclus buitengewoon snel en efficiënt
- Als het weer gunstig is (voorjaar, mild en vochtig), kan de cyclus zich razendsnel voltrekken en kunnen lammeren al binnen enkele dagen na besmetting ziek worden.
- Wees alert als de lammeren enorme dorst hebben. Let op lege waterbakken, sloten (i.v.m. verdrinking).
-
Specifiek voor het noordelijk halfrond
- N. battus komt vooral voor in gematigde klimaten zoals in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, België en Noord-Europa, en wordt daar ook goed gemonitord vanwege de impact op de schapenhouderij.
- Micron kit diagnosticeert de eieren van Nematodirus spp.
-
Weidemanagement
- Voorkom dat lammeren op besmet perceel staan.
- Wissel elk jaar perceel voor lammeren van 6-12 weken oud.
- Dus: waar ze vorig jaar liepen, dit jaar niet! (die leeftijdscategorie)
- Is er maar 1 perceel => deel in tweeën en wissel
- Lammeren en ooien langer op stal houden. Temperatuur goed in de gaten houden.
- Schuiven in lammerseizoen (vervroegen/uitstellen).
- Problemen bij lammeren van 6-12 weken oud; jonger niet, ouder dan beperkte schade.
Waarom moeten boeren extra alert zijn?
Omdat de uitbraak elk jaar anders kan zijn (afhankelijk van de winter/lente), moeten schapenhouders goed monitoren wanneer de larven waarschijnlijk massaal uitkomen. Er zijn zelfs speciale Nematodirus-waarschuwingssystemen op basis van temperatuurmetingen.
